خیانت چیست و ویژگی افرادی که خیانت می‌کنند چیست؟

خیانت چیست؟ خیانت زناشویی به عنوان یک معضل اجتماعی پنهـان جامعـه ایـران آسـیبی چند بعـدی اسـت کـه پیامدهای آن نهاد خـانواده، تربیـت فرزنـدان، سـلامت و امنیـت جامعـه را بـه خطـر می‌انـدازد.

اغلـب آسیب شناسان، روانشناسان، جامعه شناسان، مشاوران خانواده و حتی خود خانواده‌ها از خیانت زناشـویی به عنوان یک معضل اجتماعیِ روبه رشد یاد می‌کنند که عوامل آن برحسب شرایط فردی، اجتمـاعی و بـین فـردی متفـاوت اسـت. 

خیانت زناشویی بر اساس تعریف کلی نقص رابطه دونفره است که منجر به شکل گیری درجاتی از صمیمیت عاطفی و فیزیکی با فردی خارج از این رابطه می‌شود.

خیانت تعریف مشخصی ندارد چرا که در هر رابطه و بر اساس توافقات و خط قرمز‌های تعریف شده مخصوص آن رابطه می‌تواند متفاوت باشد. خیانت انواع متفاوتی دارد که فقط محدود به برقراری رابطه جنسی نمی‌باشد. مانند: (خیانت احساسی چه مجازی( چت، تلفن، پیام کوتاه)، چه در دنیای بیرون، الویت بخشیدن فقط به خواست‌های خود و ندیدن شریک و یار زندگی، دروغ گفتن، تحت فشار قرار دادن شریک زندگی برای تغییر، بی احترامی، استفاده از نقطه ضعف‌های یکدیگر و …)  

علت خیانت چیست:

به طور کلی، خیانت زناشویی در میان افرادی رخ می‌دهد که ازدواج و (رابطه) خود را به صورت منفی ارزیابی می‌کنند و کیفیت و فراوانی معاشقه زناشویی آن‌ها اندک است و از خط قرمز‌های یکدیگر عبور کردند. 

نتیجه تحقیقی حاکی از آن بود که، سه عامل مسائل بین فردی، روابط همسران و جامعه، اصلی‌ترین علل خیانت از دیدگاه زنان و مردان هستند، در حالی که هیچ یافته‌ای مبنی بر تصمیم به جدایی، به علت خیانت عاطفی صرف، مشاهده نشده. علاوه بر این، یافته‌ها نشان داد که راهبرد اصلی مردان در مقابل خیانت همسر، خشونت و تصمیم به جدایی است، در حالی که این راهبردها در مورد زنان طیف وسیع‌تری را در بر می‌گرفت و آن‌ها با تکرار خیانت جنسی همسر، بعد از گذشت تقریبا ۶ ماه تصمیم به جدایی می‌گرفتند.  

ویژگی‌های شخصیتی موثر در خیانت چیست:

خودشیفتگی: 

افراد خودشیفته، بیشتر احتمال دارد به سمت خیانت حرکت کنند. این افراد در دیدن موانع خیانت ناتوان هستند، زیرا فقط می‌توانند نیازهای خودشان را ببینند و فکر می‌کنند که هیچ دلیلی مبنی بر برآورده نشدن این نیازها وجود ندارد، حتی اگر دیگران در این فرایند آسیب ببینند. به عبارتی می‌توان گفت به دلیل تاکید بیش از حد به برآورده شدن نیازهای خود، برای آن‌ها مسائلی مانند تعهد به تلاش برای بهبود رابطه، توجه به احساس طرف مقابل و مواردی از این قبیل در الویت نیستند.

سبک دلبستگی:

دلبستگی، پیوندی عاطفی است که افراد را نسبت به پایداری در روابط متعهد می‌کند. مسائل مربوط به دلبستگی، جنبه‌های مختلف روابط فرد از جمله بُعد عاطفی، تحمل فشارهای روانی و رفتار مراقبتی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. مطالعه‌های مختلف در حوزه خیانت، بیانگر آن است که افراد با سبک دلبستگی ایمن، کمترین تمایل را به خیانت دارند، زیرا از بودن در رابطه خود احساس آرامش و اطمینان دارند. از طرفی افراد با سبک دلبستگی نا ایمن بیشترین کشش را برای خیانت دارند. 

عزت نفس:

افراد با عزت نفس پایین بیشتر احتمال دارد در روابطشان خیانت کنند. زیرا از خیانت به عنوان راهی برای افزایش عزت نفس خود استفاده می‌کنند. افرادی که عزت نفس پایینی دارند قدرت نه گفتن ندارند. آن‌ها برای شخصیت خود احترامی قائل نیستند، به همین نسبت مستعد خیانت به همسر خود هستند. 

عوامل روانشناختی:

وضعیت روانی فرد مانند افسردگی، اضطراب، تحریف‌های شناختی، اختلال‌های شخصیت یا دیگر تشخیص‌های روانپزشکی، می‌تواند بر نحوه برقراری رابطه بین زوجین و حل مشکلاتشان تاثیر بگذارد. این‌ها عوامل خطرسازی برای خیانت هستند که فرد در برخی موارد برای منحرف کردن توجه خود از علایم ناخوشایند چنین اختلال‌هایی خیانت می‌کند.

عوامل زیست شناختی:

اطلاعات زیست شناختی مانند سن، وضع سلامتی، بیماری جسمی، تجویز و استفاده از دارو، همواره باید مورد ارزیابی قرار گیرد. زیرا می‌توان به عنوان عامل خطرزایی برای وقوع خیانت عمل کند. عوامل زیست شناختی، زمینه جسمانی برای محرک‌های روانشناختی مانند بحران میانسالی، کهولت، یائسگی و مشکلات جنسی، اختلال نعوظ و یا سردی جنسی را فراهم می‌کند. در برخی موارد نیز این عوامل زیست شناختی، می‌تواند برانگیزاننده بحران‌های روانشناختی، تکانشگری، عزت نفس پایین و یا واکنش‌های عاطفی باشد که آسیب پذیری نسبت به خیانت را افزایش می‌دهد. 

نگرش‌های سهل گیرانه راجع به خیانت:

افرادی که نگرش‌های سهل گیرانه راجع به خیانت دارند، و نیز آن‌ها که تمایل شدیدی به داشتن رابطه جنسی دارند، به احتمال بیشتری خیانت می‌کنند.

لازم به تاکید است که این ویژگی‌ها حکم مطلق صادر نمی‌کنند که قطعا افراد با این ویژگی خیانت کار هستند، بلکه جانب احتیاط را برای شما ایجاد می‌کند. خیانت در هیچ شرایطی توجیه پذیر نیست، یک سری ویژگی‌ها احتمال آن را افزایش می‌دهد که با آگاهی نسبت به آن‌ها و کار کردن روی خودمان حداقل می‌توانیم جلوی وقوع خیانت را در روابطمان بگیریم.  

آیا خیانت قابل بخشش است؟

این پرسش بسیار به شخصیت، شرایط، اخلاقیات، روحیات، باور‌ها و ارزش‌های شما بسته است. چیزی که در بخشش خیانت مهم است این است که طرف خیانت کننده پشیمانی خود را ابراز کند و این اطمینان را به شما بدهد که دوباره تکرار نمی‌شود و برای ساختن رابطه تلاش می‌کند. اگر با گذشت زمانِ اندکی متوجه شدید که تلاش و پشیمانی‌ از فرد خیانت کننده نمی‌بینید بخشش با پذیرفتن تکرار خیانت و آسیب‌های بیشتر برای شما همراه است.

توصیه‌هایی برای افرادی که خیانت دیده‌اند:

خیانت یکی از بدترین تجربه‌هایی است که در زندگی عاطفی برای هر شخص ممکن است پیش بیاید. بسیاری از ما بعد از خیانت دلمان می‌خواهد هر جوری شده تلافی کنیم، اما این راهش نیست. چیزی که بد و غیر انسانی است از هر سمتی باشد بد است.

 بهتر است در روز‌های اول که پر از احساسات بد و منفی هستیم تصمیمی نگیریم و احساسات خودمان را بپذیریم و انکار نکنیم. بعد از فروکش کردن هیجانات وقت آن است که برای رابطه‌مان تصمیم بگیریم. 

وقتی مورد خیانت قرار می‌گیریم خودمان را ملامت و سرزنش نکنیم، و فکر نکنیم حتما ما مشکل داشتیم و اگر فلان کار یا فلان حرف را می‌زدیم شاید اینطور نمی‌شد. خیانت در هر صورت عملی غیر انسانی و سنگین است و توجیه پذیر نیست.  

صفتی که به شدت وابسته به خیانت است اعتماد است. ساختن اعتماد یک شبه اتفاق نمی‌افتد ولی خراب کردن آن راحت است. اگر شما تصمیم به بخشش گرفتید خیلی طبیعی است که روند شکل گیری اعتماد شما زمان ببرد و طرف مقابل باید در این زمینه تلاش خودش را انجام دهد و به شما قوت قلب دهد. 

کلام آخر:

و اما در نهایت خیانت چیست؟ با توجه به مطالبی که ذکر شد، متوجه شدیم که در زمان مواجهه با خیانت چقدر آسیب پذیر هستیم و ممکن است تصمیمات صرفا احساسی و یا منطقی بگیریم. در این شرایط خیلی کمک یک فردی مانند: دوست، خانواده، روانشناس، مربی، مشاوره و … که خارج از رابطه شما و بی طرف است کمک کننده است. زیرا دیدن ابعاد پنهان و گرفتن تصمیمی که به شما آسیب بیشتری وارد نکند بسیار مهم است. اما این را بدانید که تصمیم نهایی با شماست و هیچکس نمی‌تواند شما را مجبور به ماندن و یا ترک کردن کند.